Momenten zonder Art

Het gaat weer beter met Art. Zo veel beter dat hij toch vertrokken is om bij zijn vader een weekje vakantie te vieren. God, wat voelt dit slecht.

Ik moest bijna huilen toen ik hem uitzwaaide (‘Mama, ga nou maar naar binnen’).

In de paar uur dat hij nu weg is, probeerde ik een middagdutje te doen (lukte niet), wilde ik een fles wijn leegdrinken (toch maar niet) en loop ik onrustig te ijsberen door het huis.
Nu is de kans om even te doen wat ík wil. Maar wat dat dan is weet ik niet meer.

Momenten met Art (2)

Je wilt niets. Je eet niet, drinkt weinig, puft en steunt en kunt letterlijk je draai niet vinden. Je loopt moeilijk en wilt liggen, onder je deken, met niets en niemand te maken hebben. Je voelt je ‘oncomfortabel’ – ik weet hoe laat het is als de dokters deze term gebruiken.

Het gezin eet buiten, omdat de zon eindelijk schijnt maar vooral om jou met rust te laten. Ik breng een klein bordje naar binnen maar je wilt echt niets. Je lichaam schokt een beetje. Of ik je even alleen wil laten.

Wat kan ik verder doen dan dat? Aan de picknicktafel uiten we onze zorgen om jou. 

Dan kom je naar buiten gerend, de veranda af, de tuin in, je springt op de trampoline en geeft daar een showtje breakdancen weg. Als toegift krijgt de hond een handkus en vrolijk stap je van de trampoline af.

Blijf me verbazen lieve Art, tot het allerlaatste eindje aan toe. Ik heb zo’n gevoel dat ik deze gekkigheid heel erg ga missen.

Momenten met Art

Je hebt overgegeven. Het braaksel ligt overal. Ik ga over mijn nek hier, mopper ik stilletjes terwijl ik het opdweil, het is nu al de zoveelste keer dat ik het moet opruimen en het gaat alleen maar vaker worden. Wat voor leven heb ik?

‘Het spijt me mama,’ zeg je.

‘Lieverd, geen sorry zeggen, hier kun je niets aan doen.’

‘Het spijt me lieve mamsie.’ Ik zie de tranen in je ogen en voel je machteloosheid. Ik hou meer van jou dan ooit tevoren.

Voor het slapengaan

Art komt uit zijn bed. Hij heeft last van zijn been. Ik geef hem een paracetamol en leg uit dat dit door de tumor in zijn rug kan komen, die hem steeds meer pest nu Art geen chemo meer krijgt.

‘Mama? Ga ik dan dood?’ vraagt hij.

‘Misschien...’ begin ik aarzelend. Een zucht. ‘Ja, Art, uiteindelijk ga je dood.’

Art buigt zich naar zijn zusje, die nog wakker op mijn arm zit, en vertelt haar: ‘Ik zal jou nooit vergeten, lieve Wende’.

Tegen mij zegt hij: ‘Maar dan kan ik jullie niet meer zien!’ Ik antwoord dat ik denk dat het juist andersom is, dat hij ons dan wel kan zien maar wij hem niet meer. Dat bevalt hem meer.

Ik vraag Art of hij bang is, of boos, of wellicht verdrietig. Nee hoor, en ook heeft hij geen vragen meer. Ik krijg een dikke kus en een paar minuten later ligt hij ontspannen te slapen. 

Het doek valt

Terwijl heel Nederland vakantie aan het vieren is, heb ik – samen met Arts vader en de oncoloog – de moeilijkste keuze van mijn leven moeten maken.

Omdat de chemo Art niet bracht waarop we hoopten, er geen andere opties meer zijn, maar vooral omdat Art er erg ongelukkig van werd, hebben we besloten dat het genoeg is. We willen hem niet meer volpompen met medicijnen. Het is klaar.

Iedereen weet welke consequentie aan deze keuze vastzit. We hopen dat we nog een onbezorgde tijd met Art mogen krijgen, waarin Art volop Art zal zijn en we van elkaar genieten.